چه‌ سیاستی دلار را ارزان کرد؟

بانک مرکزی برای مقابله با فشارهای درهمی از ابزارهای پایدار و جدیدی استفاده کرد که منجر به مدیریت بازار ارز و ریزش قیمت‌ها شده است. عقب نشینی گسترده دلار به گزارش تسنیم، بازار ارز در حالی روزهای آرامی را سپری می‌کند که بانک مرکزی از ابزارهای مدیریت پایداری برای توقف نوسان‌های شدید قیمتی در ارز استفاده کرده است. فعال شدن روزنه‌های موجود در بازار دبی از سوی بانک مرکزی مهمترین خبری است که روز یکشنبه ۲۵ فروردین ماه در بازار ارز پیچید؛ بازاری‌ها از این خبر به‌عنوان سیگنالی برای کاهش قیمت ارز نام برده‌اند. با توجه به اینکه هم‌اکنون فشار اصلی آمریکا برای تشدید نوسان در بازار ارز، درهم دبی است؛ بانک مرکزی از روش‌های جدید و پایداری برای مقابله با این فشار استفاده کرده است. بر همین‌ اساس و با توجه به فشارهای درهمی، سیاست عمومی بانک مرکزی در اساس باقی ماندن در دبی نیست (و همین حالا هم نقش دبی در نقشه ارزی ایران، بسیار تضعیف شده است) اما علی‌الحساب بانک مرکزی قصد دارد دبی باقی بماند. بانک مرکزی همان‌طور که اعلام کرده بنا دارد مصارف ارزی را به‌جای درهم، روی سایر ارزها به‌ویژه دینار عراق منتقل کند. هم‌اکنون وزارت خزانه‌داری آمریکا برای فشار روی بازار ارز، از درهم استفاده می‌کند بانک مرکزی راه مقابله را پیش گرفته است. هر چند از تابستان سال ۹۶ استفاده از درهم دبی تضعیف شده است ولی در حال حاضر ابزارهایی از سوی بانک مرکزی برای جلوگیری از فشار طرف مقابل فراهم شده است. یکی از روش‌هایی که بانک مرکزی برای استفاده از منابع جدید درهم به‌کار گرفته، خرید اسکناس در دبی است؛ به این صورت که اسکناس درهم در دبی دریافت می‌شود و در تهران معادل آن دلار و یورو را تحویل می‌دهند. از آنجایی که منابع ارزی در دبی خیلی زیاد است، طبیعتاً منابع بسیار زیادی به بانک مرکزی منتقل می‌شود. قابل توجه اینکه اوفک (ofac) برای برهم‌زدن آرامش بازار ارز از دو روش استفاده می‌کنند؛ روش نخست فشار درهمی است و دیگری افزایش لفظی معاملات نقدی خرد در بازار از سوی دلال‌ها. علت اینکه تا به حال و به این شدت از این ابزار از سوی طرف مقابل استفاده نمی‌شد؛ آن بود که گمان می‌کرد ایران هیچ گزینه‌ای به‌ جای درهم ندارد اما حالا که گزینه‌های متعدد از جمله دینار روی میز بانک مرکزی است، آنها هم نگران این هستند که تا چه زمانی می‌توانند برای فشار بر ایران از این ابزار استفاده کنند و به همین خاطر این فشار را تشدید کرده‌اند علت تشدید هم این است که می‌دانند این فشار خیلی پایدار نخواهد بود. هر چند راه‌اندازی بازار متشکل ارزی و نمایان شدن تأثیر آن در بازار ارز، به زمان نیاز دارد ولی دشمنان به این نتیجه رسیده‌اند که این بازار می‌تواند معاملاتی را که هم‌اکنون در دبی انجام می‌شود جبران کند و در آینده نزدیک ایران دیگر نیاز چندانی به بازار دبی نخواهد داشت.