سال ۹۷ از چشم روزنامه‌نگاران

پرداختن به وضعیت کشور در عرصه داخلی و خارجی بیش از هر زمان دیگر در روزهای پایانی سال، ضرورت خود را نشان می‌دهد. newspapers بدیهی است احساس همین ضرورت است که تحلیلگران و کارشناسان را برآن می دارد که به بررسی کارنامه سال گذشته و پیش بینی وضعیت کشور در سال آینده مبادرت کنند. آنچه امروز (۲۸ اسفندماه ۹۷) از فضای رسانه‌های کشور می‌توان دریافت؛ این است که دغدغه‌ها و چشم اندازهای مطرح شده در تمامی حیطه‌ها از سیاست داخلی و خارجی و اقتصاد گرفته تا علم و فناوری، فرهنگ و … بوده است. رسانه‌های اصلاح طلب در حالی که حول محوری کلی به ‘چالش‌های سال ۹۷ و نقشه راه دولت در سال ۹۸’ پرداخته‌اند، از موضوع‌های خاصی چون وضعیت بازار نفت، صنعت خودرو نیز سخن گفته‌اند. این رسانه ها همچنین در گزارش‌هایی به مهم‌ترین رویدادها و تاثیرگذارترین چهره‌های سال ۹۷ اشاره کرده‌اند. نکته قابل تامل و مشترک در تمامی محورهای مطرح شده از سوی این رسانه‌ها تاکید بر وحدت ، همدلی، صبر و نیز حمایت از دولت برای عبور از مشکلات می‌باشد. در مقابل بیشترین تلاش رسانه‌های اصولگرا صرف برجسته سازی مشکلات و نقد عملکرد دولت در سال گذشته شده است. •رسانه‌های اصلاح طلب ** چالش های سال ۹۷ و نقشه راه دولت در سال ۹۸ روزنامه آرمان با سخت خواندن سال ۱۳۹۷و با این تذکر که در سال جدید دولت تنگناهای جدیدتر و جدی‌تری پیش‌رو دارد، با یادداشت هایی از چند اقتصاددان و تحلیلگر به ترسیم نقشه راه دولت و تعریف الویت های اقتصادی پرداخته است. مهدی کرباسیان تحلیلگر مسائل اقتصادی با اشاره به مشکلاتی که در سال ۹۷ در اقتصاد ایران پیش آمد مانند ‘نوسانات ارزی’ و ‘خروج دولت ترامپ از برجام و بازگشت تحریم‌های آمریکا’ دولت را موظف دانست ظرفیت‌های کشور را بشناسد و استفاده حداکثری از منابع غیرنفتی را در دستور کار قرار دهد… دولت باید از لاک خود خارج شود و مشورت با کارشناسان امور مختلف اقتصادی را در دستور کار قرار دهد. وی با بیان این که اختیاراتی که مقام معظم رهبری به سران سه قوه داده‌اند فقط در دوره جنگ تحمیلی وجود داشت، افزود: از این‌رو مسئولان وقت در تصمیم‌گیری‌ها با شجاعت بیشتری عمل می‌کردند. محسن مهرعلیزاده دیگر تحلیلگر مسائل اقتصادی نیز گفت: اگرچه بر اساس اعلام مجموعه دولت، تمهیداتی برای رویارویی با این مشکلات اندیشیده‌ شده است، اما به‌نظر می‌رسد باید با هوشیاری کامل وارد سال ۹۸ شویم. از جمله آنکه به‌گونه‌ای عمل کنیم که در شرایط عمومی و سیاسی بین‌المللی تنها نشویم… باید تلاش کنیم در سال آینده بهانه‌ای به‌دست آمریکایی‌ها ندهیم تا این کشور نتواند با تبلیغات در سطح بین‌الملل و اثبات ادعای خود مبنی بر آنکه ایران به برجام پایبند نبوده است ما را قانون‌شکن جلوه دهد… مواردی مانند FATF را با توجه به حفظ منافع ملی و به دور از احساسات و انگیزه‌های رقابتی داخلی بررسی کنیم تا بتوانیم در صحنه بین‌الملل منافع ملی خود را توسعه داده و بهانه به دست طرف‌های دیگر ندهیم که بتوانند از این طریق موقعیت ما را در دنیا تضعیف کرده و به منافع ملی ما لطمه وارد کنند. به اعتقاد یحیی آل اسحاق، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق، اگر در سال ۹۸ با تغییر رویکرد و استراتژی در همه حوزه‌های روابط بین‌الملل، تجارت و مسائل مربوط به مدیریت واردات و صادرات مواجه باشیم و سیاست‌ها را درست تنظیم کنیم، به‌رغم تحریم‌ها اتفاقا می‌توانیم در سال آینده جهش خوبی در حوزه روابط اقتصادی داشته باشیم… نیاز است که در سال ۹۸، رویکردها، سیاست‌ها و استراتژی‌های ما در رویارویی با تحریم‌ها تغییر کرده و مدیران در تناسب با این اقتضائات، سامان پیدا کنند. همه این موارد در صورت یک عزم ویژه و همدلی در داخل، قابل تعدیل و بهینه‌شدن است به شرط آنکه همه موارد را سیاسی نکنیم. علی اکبر نیکواقبال، اقتصاددان تصریح می کند: رئیس‌جمهوری در یکی از آخرین سخنرانی‌های خود، اصلاح نظام بانکی در ایران را از مهم‌ترین ضرورت‌های اقتصادی ایران برشمرده است و انتظار می‌رود که در سال آینده اقدامات ضروری در این راستا انجام شود…کسری بودجه سالانه دولت و تامین آن از منابع بانک مرکزی طی سالیان دراز و در نهایت هم، از هم‌پاشیدگی نظام بانکی کشور که ریاست جمهوری صراحتا به آن اذعان کرده است از نکات و شروطی است که باید بدون شرط و لاینقطع به آن پرداخته شود؛ در غیراین صورت نمی‌توان به بهبود شرایط اقتصادی کشور در سال ۹۸ چندان امیدوار بود. سیدمصطفی هاشمی طبا، وزیر پیشین صنایع تاکید می کند: در شرایطی سال آینده سال سخت‌تری نسبت به امسال می‌شود که لوایح مربوط به FATF رد شوند و ایجاد کانال مالی میان ایران و سایر کشورها همچنان بلاتکلیف بماند. سیستمی هم که اروپایی‌ها پیشنهاد داده‌اند فعلا در حد تامین غذا و دارو باقی مانده و به‌نظر می‌رسد قرار است فولاد هم به آن اضافه شود. اما در صورت رد FATF واردات کالا در همین حد هم متوقف می‌شود. به نوشته نرسی قربان، تحلیلگر ارشد بازار انرژی، آمریکا در سال آینده تلاش می‌کند بیشترین فشار را به ایران وارد کند. این تحریم‌ها هم تحریم‌های سازمان ملل یا ارگان‌های بین‌المللی نیست؛ بلکه تحریم‌هایی است که یک کشور (آمریکا) دیگران را تهدید می‌کند که در صورت خرید نفت از ایران، آنها را مجازات می‌کند. وی با اشاره به اعلام آمریکا مبنی بر به صفر رساندن صادرات نفت ایران افزود: تلاش عمده‌ای دارد که حتی اگر نفتی هم معامله شود، پول آن به‌دست ایران نرسد. اگر ساختاری که اروپایی‌ها در حال راه‌اندازی آن هستند، شکل عملی به خود بگیرد و از سوی دیگر پیوستن به FATF نیز در ایران تصویب شود تا بانک‌ها بتوانند با ایران کار کنند، احتمال موفقیت آمریکا بسیار کمتر می‌شود. اما در غیراین‌صورت هیچ‌ بانکی با ایران تعامل نخواهد کرد و مشکلات افزایش خواهد یافت. در نهایت می‌توان گفت سال آینده سال سختی خواهد بود که باید با همکاری و تعامل با جهان و شرکت‌های کوچکتر فشار مشکلات را کم کرد. به اعتقاد حیدر مستخدمین حسینی، اقتصاددان، دولت باید براساس یک مصوبه تمام محدودیت‌های فضای کسب و کار را لغو کند و حتی اگر مسبب محدودیت‌ها قوه مقننه بوده است، دولت باید حذف محدودیت‌ها را به مجلس پیشنهاد کند.‌ این کمکی است که می‌تواند نقدینگی موجود در اقتصاد را که پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به ۲۰‌هزار هزارمیلیارد تومان برسد، به حرکت دربیارود. بسیاری از جوانان نقدینگی لازم را در اختیار ندارند تا بتوانند فضای مناسبی برای کسب و کار ایجاد کنند. این موضوعی است که باعث می‌شود نقدینگی در تولید، فعالیت‌های دانش‌بنیان و همچنین در امور خدماتی با ارزش افزوده بالا مورد استفاده قرار گیرد. مهرداد بائوج لاهوتی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس نوشت: اقتصاد ایران در سال ۹۷ وارد یک دوره رکود شد، از طرف دیگر توان خرید داخل کاهش پیدا کرد؛ آنچه اهمیت دارد این است که ما بتوانیم در چنین فضایی میزان صادراتمان را حفظ کنیم و توسعه بخشیم. آمارها از این حکایت دارد که کشورهای همسایه ایران، سالانه چیزی حدود ۱۳ میلیارد دلار واردات دارند که از این رقم، سهم کشور ما حدود دو درصد است. اگر ما بتوانیم برای سال آینده دو درصد به سهم قبلی خودمان اضافه کنیم، به این معناست که ما موفق به حفظ و توسعه میزان صادراتمان شده‌ایم. دولتی‌ها یا خصولتی‌ها باید از اقتصاد دست بکشند، درصورتی‌که این بخش‌ها در سال ۹۸ هم امور را در دست بگیرند، بخش خصوصی نمی‌تواند فعالیت موثری داشته باشد، چراکه نمی‌تواند با این گروه‌ها رقابت کند. وقتی این بخش نتواند فعالیت داشته باشد، درنتیجه سرمایه خود را به سمت بخش‌های غیرمولد می‌برد.در سال آینده باید یک عزم جدی در راستای اعتمادسازی شکل بگیرد تا بخشی از سرمایه‌ها نیازهای جامعه ما را تامین کند. به نوشته زهرا کریمی، عضو هیات علمی دانشگاه مازندران، راهکار مقابله با کاهش قدرت خرید خانوارهای ایرانی، فقط و فقط افزایش عرضه است. چگونه؟ با کاهش تنش در عرصه‌های داخلی و خارجی و ایجاد فضای مناسب برای سرمایه‌گذاری و تولید. در شرایطی که دولت ترامپ فشارها را بر اقتصاد ایران افزایش داده و در عین حال طرف قابل اطمینانی برای گفت‌وگو نیست، اولین گام برای کاهش تنش‌های خارجی، بهبود روابط با کشورهای منطقه و اتحادیه اروپاست. در عرصه داخلی نیز تداوم کشمکش‌های سیاسی هرچه بیشتر به نااطمینانی و مبهم‌شدن چشم‌انداز آینده اقتصاد ایران منجر شده و صاحبان سرمایه را از هر گونه فعالیت مولد اقتصادی بر حذر داشته است. محمدحسین برخوردار، کارشناس مسائل اقتصادی نیز می نویسد: مهم‌ترین اقدامی که در سال ۹۸ باید در اولویت قرار گیرد، این است که بودجه امور تحقیق و توسعه افزایش یابد تا محصولاتی در کشور تولید شوند که اولا مایحتاج اولیه کشور را تامین کنند و به این منظور دستمان را جلوی خارجی‌ها دراز نکنیم و دوما بتوانیم این محصولات را صادر کنیم و درقبال آنها پول به این کشور وارد شود. تاکید می‌کنم حتما باید بودجه‌ای به تحقیق و توسعه عملیاتی تخصیص یابد، نه اینکه فقط مقالات خارجی را ترجمه کنیم و از آنها هیچ استفاده‌ای نبریم. به باور علاء الدین میرمحمدصادقی، عضو هیات رئیسه اتاق بازرگانی، دولت باید بخش خصوصی را به یاری و کمک بطلبد. اینکه بخش خصوصی در عرصه نباشد و دولت هم تصدی امور اقتصادی را در دست داشته باشد، ممکن است منجر به موفقیت در سال ۹۸ نشود. اگر بخش خصوصی در جریان کارها قرار بگیرد و دولت مسائل را با بخش خصوصی در میان بگذارد و جلساتی با حضور نمایندگان دولتی و خصوصی برگزار شود، بالاخره مشکلات دولت و کشور کم می‌شود؛ درواقع هم توقعات بخش خصوصی کاهش می‌یابد و هم اینکه آنها نیز راغب به فعالیت در اقتصاد کشور می‌شوند.دولتمردان نباید تصمیمات را در اتاق‌های دربسته بگیرند و بعد به مردم و بخش خصوصی اعلام کنند. دولت همیشه باید مردم و بخش خصوصی را در جریان کارها قرار دهد و از نظرات و پیشنهادات آنها برای پیشبرد امور بهره ببرد. ‘بازی را نبازیم!’ عنوان یادداشتی از روزنامه آرمان است که در بخشی از آن می خوانیم: دنیا همیشه اینگونه نخواهد ماند و دوران ایران هم فراخواهد رسید ولی شرطش این است که در این روزهای پرآسیب از بودن و ماندن و خوب زیستن عقب ننشینیم. امروز صبر وحوصله اگرچه سخت و تلخ می‌نمایند ولی قطعا نتیجه خواهند داد. ما یک ملت هستیم که صدها سال در بدترین شرایط ممکن دوام آورده‌ایم. کافی است که اساس ملت بودنمان یعنی ایران عزیز آسیب نبیند. اگر همه ظرفیت‌های انسانی و ایمانی و آگاهی صرف اصلی‌ترین سرمایه یعنی کشور شود فراز و فرودها خواهد گذشت و بازهم ملت ایران از میان گرد و غبارها سر بر می‌آورد و دوباره برهویت خویش تاکید خواهد نهاد. سال‌ها خواهند گذشت ولی آنچه خواهد ماند خمیرمایه اصلی ملتی است که درکوران حوادث صیقل خورده است. در یادداشتی از روزنامه آرمان با عنوان ‘لغزنده مثل ۹۷؛ داغ مثل ۹۸’ آمده است: سال ۹۷ سال لغزندگی‌های مداوم بود. این لغزندگی‌های مداوم در عرصه‌های گوناگون خود را به نمایش گذاشت. آمارهای مختلف در جامعه ملی در حوزه‌های گوناگون این معنا را در واقعیت امر نشان می‌دهد که در حوزه‌های مختلف چالش‌های موجود میل به بحرانی شدن را در خود آشکار کرده‌اند…این لغزندگی سال ۹۷ اگر کنترل نشود همانگونه که پیش‌بینی می‌شود در پیچ خطرناک سال ۹۸ می‌تواند موجب خروجی‌ها و پیامدهای نامبارکی شود… در این وضعیت آنچه که باید بدان اندیشید گفتمان سلام در درون و صلح در برون است…سال ۹۸ سال داغی است که گرفتن تصمیم‌های بزرگ گریزناپذیر خواهد شد. صادق زیبا کلام در یادداشتی در روزنامه آرمان از نگرانی‌ها و دغدغه‌هایش در مورد سال ۹۸ نوشت. در بخشی از این یاددشت آمده است: همچنان به ایران و آینده جمهوری اسلامی و سال۹۸ امیدوار هستم. حال اگرچه خیلی‌ها به طعنه می‌گویند نباید امید واهی داشت و داشتن امید به تنهایی کافی نیست، اما همچنان معتقدم که مختصر امیدی نیز می‌تواند برای بهتر دیدن مشکلات و مسائل کمک کند.وی در ادامه به ترس و نگرانی های خود نیز مبنی بر کمیابی و گرانی کاغذ و در پی آن توقف فعالیت روزنامه های مستقل پرداخت. این استاد دانشگاه همچنین ابراز امیدواری کرد که سال جدید برای ملت ایران سال خوب و پرباری باشد و سختی‌های ۹۷ در سال ۹۸ جبران گردد. به امید اینکه به جای طلب مرگ و نیستی برای دیگران طلب عمر با عزت برای جمعیت روی زمین به‌خصوص مردم عزیز میهن عزیز خودمان بنماییم. آرمان در یادداشتی دیگر توصیه می کند: سال ۹۸ باید کمر همت را بست تا از دولتمردان و رئیس‌جمهور منتخب اکثریت ملت هم حمایت ذهنی و هم حمایت عینی و عملی شود که دولت بتواند تا پایان مدت قانونی‌اش با اطمینان و سرعت بیشتری حرکت کند. دولت هنوز فرصت باقی‌مانده‌ای تا ۱۴۰۰ دارد و با توجه به فرصت باقی‌مانده می‌تواند به وعده‌هایی که به مردم برای گشایش در امور، برداشتن محدودیت‌هایی که در گذشته ایجاد شده، عمل کند و با این موضوع می‌تواند در امیدواری و انسجام مردم در سال ۹۸ موثر باشد و امید است که دولت بتواند به این وعده‌ها عمل کند. آرمان در چگونگی کاهش رشد منفی اقتصادی در سال ۹۸ می نویسد: اگر دولت به معنی واقعی کلمه بتواند منابع بخش خصوصی را تجهیز کند، یا نکاتی که خودش در چندین نوبت بر آنها تاکید ورزید، مبتنی بر اینکه بنگاه‌های خصوصی مثل شستا واگذار و این منابع آزاد شوند، عملیاتی کند،‌ می‌توانیم شاهد تغییروتحولاتی در سال آینده باشیم. دولت باید از شروع پروژه‌های جدید دست بردارد و حتی پروژه‌های نیمه‌تمام قبلی را اولویت‌بندی کند(در واقع براساس نیازکشور اولویت‌بندی صورت بگیرد.) چون باید این واقعیت را بپذیریم که ما الان در شرایط جنگ اقتصادی قرار داریم…در سال آینده باید به فکر تامین نیازهای ضروری باشیم و بخشی از زیرساخت‌ها را به بخش خصوصی واگذار کنیم. معمولا در دل تهدیدهای بزرگ فرصت‌های بزرگی نیز نهفته است. وقتی دولت بتواند اعتماد بخش خصوصی را جلب کند، و شرکت‌های خود را به بخش خصوصی واقعی واگذار کند، می‌توانیم میزان رشد اقتصادی منفی را کم کنیم. دولت با استفاده از ظرفیت‌های بخش خصوصی، انضباط پولی و مالی و همچنین اولویت‌بندی پروژه‌های نیمه‌تمام می‌تواند از رشد منفی اقتصادی بیشتر جلوگیری کند. محمدرضا خباز استاندار سابق خراسان شمالی و فعال سیاسی اصلاح‌طلب در گفت و گویی با آرمان ضمن تاکید بر این که کشور در حال حاضر در جنگ اقتصادی بسر می‌برد و شرایط بسیار سختی است، خطاب به مسئولان اظهار داشت: باید مانند جنگ نظامی با هم ید واحده بوده و یک‌صدا، هماهنگ، همدل و همراه برای حفظ کشور باشند. وی درباره کسانی که معتقدند در سال آینده شرایط سخت‌تر خواهد بود، با بیان این که به تحلیل تمام اقتصاددان‌ها، در شش ماهه اول سال ۹۸ امکان سخت‌تر بودن شرایط وجود دارد، یادآور شد: عده‌ای طی چهار سال دولت گذشته و نزدیک دو سالی که از دولت دوازدهم می‌گذرد، در بوق ناامیدی می‌دمند و دائم برای مردم ‌ساز ناامیدی می‌زنند، طبیعی است که اگر این شرایط ادامه پیدا کند همان هرج و مرجی که پیش‌بینی برخی افراد بوده است، به وجود خواهد آمد. روزنامه ایران در پاسخ به این که چرا باید امید داشت؟ می نویسد: امید داشتن از یک سو نگاه ما را به واقعیت بهبود می‌بخشد، و بخش‌های پر لیوان را نیز می‌بینیم. جوانه‌های موفقیت و بهبوددهنده را برجسته می‌کند و به چشم دیده می‌شوند. از سوی دیگر فرد یا جامعه را به جوشش و فعالیت وامی‌دارد… فراموش نکنیم که ظرفیت‌های داخلی ایران برای عبور از این وضعیت به نسبت فراوان است که اگر چنین ظرفیتی را نمی‌داشتیم، تاکنون بارها باید تسلیم مشکلات می‌شدیم. به نوشته این روزنامه اولین و مهم‌ترین ظرفیت ایران، در سیاست آن نهفته است. ظرفیتی که طی سه دهه گذشته هرازگاهی که امکان بروز یافته، مشکلات بسیاری را حل کرده است. سال ۱۳۹۸ نیز به دلیل وجود انتخابات مجلس، می‌تواند یکی از این مقاطع باشد. هر انتخابات به میزانی که واقعی باشد به همان میزان یک انرژی جدیدی را به کشور تزریق می‌کند که هم در حوزه داخلی و هم در روابط خارجی تأثیرات شگرفی می‌گذارد. یک پژوهشگر اقتصادی در روزنامه شرق پیشنهاد می دهد: می‌توان اقتصاد حمایتی را با رویکرد اصلاح سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی و با هدف کاهش هزینه‌های تولید با محوریت لغو مجوز قیمت‌گذاری ارز از طریق بازار و تعیین نرخ ارز در یک قیمت ثابت با تکیه بر منافع تولید و کاهش بهره تسهیلات بانکی به تولیدکنندگان و حتی گاهی بلاعوض قراردادن آن، یکی از گزینه‌های مناسب برای شعار امسال دانست: سال ۹۸ سال کاهش هزینه‌های تولید؛ اقتصاد حمایتی با رویکرد اصلاح سیاست‌گذاری‌های کلان اقتصادی، با هدف کاهش هزینه‌های تولید و با محوریت لغو مجوز قیمت ‌گذاری ارز از طریق بازار و تعیین نرخ ارز در یک قیمت ثابت با تکیه بر منافع تولید و کاهش بهره تسهیلات بانکی به تولیدکنندگان و حتی بلاعوض ‌کردن منابع بانکی به صورت هوشمند و هدفمند. همدلی در یادداشتی می نویسد: گرچه سالی که نیکوست از قانون برنامه و بودجه اش پیداست اما در خاتمه بار دیگر ارزو می کنم سال ١٣٩٨ سال پایان درد و رنج مردم ایران ومناطق کردستان واتمام بحرانهای ملی و بین المللی باشد. همدلی در گزارشی با عنوان ‘دنیای ۹۷، دنیای چالش در بن‌بست بود/دنیای ۹۸، دنیای بازنگری و تصمیم’ پیش بینی می کند: روند فرسایشی و خسته‌کننده تصمیم‌گیری درباره اف‌ای‌تی‌اف و سی‌اف‌تی در سال ۹۸ به ناچار به پایان خواهد رسید. مسیر طولانی و بی‌نتیجه «تشخیص مصلحت» در نهادی که برای همین کار بنا شده، اگر با اتخاذ نوعی تصمیم در آن به پایان نرسد، با ناامیدی بیرونی‌ها و برداشتن گزینه از روی میز ایران به پایان خواهد رسید.دنیای سال ۹۷، مشغول کلنجار با چالش‌ها و سوالات مختلف و البته امتحان بسیاری از راه‌های بی‌نتیجه بود. دنیای ۹۸، دنیای بی‌صبری است و اولتیماتوم‌های بسیاری را همراه خود خواهد آورد که سرنوشت‌های زیادی را از اساس تغییر خواهد داد. سال دیگر این موقع، دنیایی پیش روی ما خواهد بود، بسیار متفاوت‌تر و کم‌ابهام‌تر از دنیای امروز. سردبیر آفتاب یزد می نویسد: البته لیست آرزوها امسال زیاد پیچ و خم ندارد ولی درعین حال مهم است.شاید دو قلم بیشتر نیست این آرزوها ؛اولی مثل همیشه سلامتی است و دومی عبور از مشکلات اقتصادی… این امیدواری وجود دارد همه کسانی که در این ملک تصمیمات‌شان بر معاش مردم تاثیر دارد قبل از هر تصمیمی شرایط همین مردم را در نظر بگیرند. دولت و غیر دولت و انتصابی و انتخابی هم ندارد.حالا که فشارهای خارجی روز افزون شده حداقل خودمان فشارهای داخلی را کنترل کنیم؛ چه بسا تغییر شرایط در داخل منجر به متحول شدن شرایط خارج شود. به هرحال راه دوری نمی‌رود آقایان هوای مردم را بیشتر داشته باشند. ** مهمترین رویدادهای سال ۹۷ خبرآنلاین به نقل از ایسنا در گزارشی به مهمترین رویدادهای سال ۹۷ به عنوان سالی پر از حوادث تلخ و شادی‌های کوچک پرداخت و نوشت: سال ۹۷ برای ایرانیان سالی پر حادثه بود؛ رویدادهای مهم و سرنوشت‌ساز مثل نقض برجام توسط آمریکا تا حوادث تروریستی و رسیدگی به پرونده‌های فساد. البته این سال حوادث رویز و درشت دیگری هم داشت و مثل هر سال دیگری پر از حوادث تلخ و داغ‌های بردل نشسته و شادی‌های کوچک هم بود. در این گزارش مهمترین رویدادهای سال ۹۷ به ترتیب تاریخ اینگونه برشمرده شده است: اعتصاب در بانه/بحران ارز: فردوسی تعطیل!/فیلتر تلگرام/خروج ترامپ از برجام/اعتصاب کامیون‌داران/سؤال از روحانی/موج مسمومیت‌های مرگبار الکلی/رد خون در اهواز، انتقام در شرق فرات/مجوز خاص رهبر انقلاب درباره پرونده‌های مفاسد اقتصادی/ترور در چابهار/تصویب سی.اف.تی/ربودن ۱۲ مرزبان ایرانی/اتوبوس مرگ در دانشگاه آزاد/حادثه تروریستی خاش/بیانیه‌ی گام دوم انقلاب/بشار اسد در تهران. ** چهره مهم سال ۹۷ نامه نیوز نتایج نظرسنجی خود را درباره چهره های مهم سال ۹۷ منتشر کرد. بر اساس این گزارش در جامعه آماری ۱۱هزارو۲۵۱ شرکت‌کننده کمترین اقبال به علی لاریجانی با ۰.۹۱ درصد آراء و بیشترین متعلق به محمد جواد ظریف و سردار قاسم سلیمانی بود. ** بازار نفت ایران و تحریم های آمریکا مردمسالاری نیز در تحلیلی به بازار نفت ایران در سال آینده پرداخته و چنین پیش بینی می کند: مذاکرات دولت‌هایی که از آمریکا برای واردات نفت ایران، معافیت دریافت کرده بودند، برای تمدید این معافیت‌ها، آغاز شده است. گمانه‌زنی و تحلیل کارشناسان نیز در مورد تشدید یا عدم تشدید تحریم‌های نفتی ایران در اواسط اردیبهشت ماه ۹۸، شروع شده است. شرایط بازار نفت به نفع ایران است یا دولت ترامپ؟ آیا دولت ترامپ می‌تواند بر شدت تحریم‌های نفتی ایران تا سطح قابل توجهی بیفزاید؟ این روزنامه در بخش دیگری می افزاید: تحریم‌های آمریکا در آبان ماه تولید و صادرات نفت ایران را به شدت نسبت به بهار سال ۹۷ کاهش داد؛ اما از این به بعد بازی به این سادگی نیست و ممکن است دولت ترامپ نتواند تغییر جدی‌ای در تولید و صادرات نفت ایران ایجاد کند. ایسنا در گزارشی د رپاسخ به این پرسش که در سال ۹۷ بر بازار جهانی نفت چه گذشت؟ نوشت: بازار جهانی نفت در سال ۱۳۹۷ تلاطم‌ها و اتفاقات بزرگی را پشت سر گذاشت که بی شک مهمترین آنها دخالت سیاست در عوامل عرضه و تقاضا و تحریم ایران و ونزوئلا از سوی آمریکا به شمار می‌رود. ایسنا می افزاید: سال ۹۷ به روزهای پایانی خود رسید اما تحولات بازار جهانی نفت همچنان ادامه دارد و کارشناسان، تحلیلگران، آژانس‌های بین‌المللی، صادرکنندگان و واردکنندگان مسائل بازار را با دقت دنبال می‌کنند تا با ارزیابی دقیق از مسیر آتی بازار، کم و کاستی‌ها را به موقع پیش بینی کنند. ** قیمت خودرو به گزارش بهارنیوز یک کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت: قیمت خودرو در سال ۹۸ نمی‌تواند از قیمت‌های کنونی پایین‌تر بیاید، چرا که نرخ ارز خیلی وقت است که ثبات ندارد و این موضوع بر مواد اولیه تأثیرگذار است و به تبع بر قیمت خودرو هم تأثیر می‌گذارد. به گفته وی پیش‌بینی‌ها درباره قیمت ارز در سال ۹۸ با چالش‌های متفاوتی روبه‌رو است و به طور طبیعی هر کاهش یا افزایشی بر قیمت بازار خودرو هم تأثیر دارد و در سال جدید طبق بررسی‌ها نباید انتظار کاهش قیمت خودرو را داشت. ایسنا نیز درباره ‘فرصت‌ها و بحران‌های صنعت خودروسازی در سال ۹۷’ نوشت: سال ۱۳۹۷ برای صنعت خودرو سالی بسیار پر پیچ و خم بوده است تا جایی که با توجه به تحریم‌ها، نوسانات نرخ ارز، افزایش تقاضا و کمبود عرضه، افزایش بی‌رویه قیمت محصولات خودرویی در عین کاهش کیفیت‌ها و … این صنعت را با چالش نابودی روبرو کرد. صنعت خودرو در سالی که گذشت فراز و نشیب‌های زیادی را به خود دید که به جرأت آن را به نابودی کشاند. از واردات برخی خودروها علیرغم ممنوعیت واردات گرفته تا تحریم‌هایی که مهمترین ثمره‌اش را با کمبود قطعات نشان داد. نوسانات نرخ ارز و به دنبال آن افزایش تقاضا برای حفظ ارزش پول ملی و کاهش عرضه نسبت به تقاضا افزایش خودرو را به همراه داشت. امید است که با تصمیم دو خودروساز اصلی با طرح فروش فوری محصولات، التهابات بازار خودرو کاهش یابد. ** صنعت هسته ای در سال جدید به گزارش تارنمای انتخاب علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی در حاشیه آخرین جلسه هیأت دولت و در جمع خبرنگاران درباره وضعیت صنعت هسته‌ای در سال آینده اظهارداشت: در حوزه هسته‌ای، کارها به صورت عالی پیش می‌رود؛ زیرساخت‌های واحدهای دو و سه نیروگاه بوشهر ساخته شده و میلیون‌ها مترمکعب خاکبرداری شده و از هزاران تن بتن و سیمان استفاده شده است. ولی بتن ریزی مربوط به زیرساخت‌های راکتورها دو، سه ماه دیگر انجام می‌شود. وی ابراز امیدواری کرد سال ۹۸ سال خوبی برای مردم باشد و گفت: سال ۹۷برای مردم سال پر چالشی بود، ولی خوبی این چالش‌ها آن است که ما را مقاوم‌تر، پخته‌تر، با تجربه‌تر می‌کند تا در برابر کید و مکر دشمن بهتر بایستیم… در سال ۹۷ البته فشارهای اقتصادی هم وجود داشته و بدیهی است اگر کشوری بخواهد استقلال سیاسی خود را حفظ کند، باید هزینه این مسئله را پرداخت کند. ** انتخابات مجلس رسول خضری نماینده مجلس شورای اسلامی در گفتگو با ایلنا،‌ در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر این که سال ۹۸ سال انتخابات مجلس خواهد بود، جناح‌های سیاسی چه رفتارهایی در پیش خواهند گرفت و شرایط امروز چه تاثیراتی روی انتخاب مردم می‌گذارد، بیان کرد: مردم شرایط را می‌سنجند و می‌بینند. معتقدم ۹۰ درصد نمایندگانی که در حال حاضر در مجلس حضور دارند از ورود دوباره باز بمانند و شاید تنها ۱۰ درصد شانس این را داشته باشند که توسط مردم دوباره برگزیده شوند. ** برنامه های سال آینده بهزیستی در راستای حمایت از زنان سرپرست خانوار حبیب‌الله مسعودی فرید، معاون امور اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت و گو با ایلنا در خصوص تدابیر در نظر گرفته شده در راستای حمایت از زنان سرپرست خانوار در سال جدید گفت: در سال جدید با توجه به شرایط خاص اقتصادی کشور، حتما نیاز است، منابع بیشتری به سازمان‌های حمایتی به خصوص سازمان بهزیستی تخصیص داده شود، زیرا بیشتر افرادی که تحت حمایت بهزیستی هستند، فردی معلولی نیز در خانواده دارند و هزینه‌های آن‌ها بسیار متفاوت از یک خانواده با سرپرست زن است، زیرا باید هم هزینه معلول را بپردازد و هم معیشت دیگر افراد را در نظر داشته باشد که این موارد نیازمند این است که کمک‌های بیشتری را در اختیار داشته باشیم. وی با اشاره به برنامه‌های سازمان بهزیستی در سال جدید برای حمایت از زنان سرپرست خانوار گفت: سیاست‌های ما عمدتا در سال جدید این است که به ارتقای سلامت جسمی زنان سرپرست خانوار و مسائل اقتصادی آنان کمک بیشتری کنیم. ** پیام رسان های داخلی در سال ۹۷ در یادداشتی از تارنمای عصر ایران در خصوص وضعیت پیام رسان های داخلی در سال ۹۷ آمده است: قرار بود با توجه به حمایت‌هایی که از پیام رسان‌های داخلی شده بود، آنها جای تلگرام را بگیرند. در روزهای ابتدایی فیلترینگ تلگرام، تبلیغات گسترده‌ای برای این پیام رسان‌ها انجام شد. تلویزیون برای پیام رسان‌های داخلی سنگ تمام گذاشت. این پیام رسان‌های داخلی مانند دریاچه‌های مصنوعی بودند که خوب مهندسی نشده بودند و بعد از مدتی آفتاب خوردن با کمبود آب مواجه شدند و کم کم خشک شدند. با وجود تمام این تبلیغات بازهم مردم از این پیام رسان‌ها استقبال نکردند و به سرعت پیام رسان‌های داخلی از سکه افتادند. شاید در آخرین ساعت‌های سال ۹۷، وقت آن باشد از مسؤولین مربوطه دربارۀ هزینه‌هایی که برای این پیام رسان‌های داخلی شد، اعم از تبلیغات و تخصیص بودجه و تسهیلات، بپرسیم و اینکه خروجی آنها برای جامعه چه بوده است؟ می‌ توان از آنها پرسید الآن چند درصد مردم عضو آنها هستند؟ چرا با وجود این همه حمایت نتوانستند، تلگرام را از صحنه خارج کنند؟ تلاش برای حذف تلگرام نشان داد، چقدر بی‌برنامه تصمیم می‌گیریم بدون اینکه جوانب کار را بسنجیم. این همه هزینه، برای چه بود؟ مردم که هنوز از تلگرام استفاده می‌کنند و فیلترینگ هم نتوانست خللی در این کار ایجاد کند. •رسانه‌های اصولگرا ** وضعیت اقتصادی تارنمای رجانیوز در گزارشی با تیتر ‘کلیدی که در قفل شکست؛ مروری برکارنامه اقتصادی روحانی/ اقتصاد ایران در سال ۹۸ چه وضعیتی خواهد داشت؟’ مدعی شد: به جرأت می‌توان گفت که سال ۹۸ نسبت به سال ۹۷ سال سخت تری خواهد بود؛ در واقع سال ۹۸ را می‌توان سال مشاهده تاثیرات تحریم بر منابع درآمدی دولت، اقتصاد ایران و تولید کشور دانست. رکود اقتصادی، کاهش فروش بنگاه های تولیدی، افزایش موجودی انبار، تعدیل بنگاه ها و تعطیلی و نیمه فعال شده آنها، افزایش هزینه های تولید، کاهش درآمدهای مالیاتی و ارزی و غیره مواردی است که همه به تدریج اثرات خود را در اقتصاد کشور نشان خواهد داد. به هرحال آنچه در سال آینده می‌تواند به عنوان مهم‌ترین تهدید، اقتصاد کشور را نشانه بگیرد، عدم مدیریت و بی‌برنامگی دولت در کنترل و مهار تورم و سایر معضلات اقتصادی کشور است. اما وطن امروز در یادداشتی با عنوان ‘سال اقتصادی ۹۷، ناامیدی و امید’ نوشت: اکنون و در این لحظه مهم‌ترین اولویت اقتصاد ایران تدوین یک استراتژی فوری توسعه تحت تحریم برای سال ۹۸ است. وقتی از کلمه فوری استفاده می‌شود منظور فوریت تدوین است نه تعجیل در عمل. و از این زاویه ایجاد یک ساختار اولیه که برای بعضی گروه‌های صنعتی دقیق شده باشد و بعد بقیه اجزا به آن الحاق شود، بهتر است از یک پروژه یک‌ساله و قرارداد شیک و ارائه‌کردنی به مطبوعات. ** دستاوردهای سال ۹۷ کیهان در تیتر یک خود بزرگ‌ترین دستاورد سالی که گذشت را ‘طلوع سال ۱۳۹۸ با غروب توهم امید به غرب’ دانست و نوشت: مرسوم است که در ابتدای هر سال نامی برای آن انتخاب می‌شود. نامی که به نوعی نشانه و راهنمای ورود و طی طریق در سال جدید است. اما در پایان سال نیز می‌توان با توجه به آنچه در آن سال آموخته‌ایم برای آن نامی انتخاب کرد. سال ۱۳۹۷ با تمام فراز و نشیب‌هایش آخرین روزها و ساعات خود را طی می‌کند و مروری بر رخدادهای تلخ و شیرین و ملس آن از منظرهای گوناگون، می‌تواند برای هرکس نتیجه و تجربه‌ای به دنبال داشته باشد. از منظر سیاسی سالی که گذشت را می‌توان سال «غروب توهم امید به غرب» نامید. به نوشته روزنامه جوان ملت ایران در حالی سال ۱۳۹۷ را به پایان می‌رساند که مروری بر کارنامه این یک ساله نشان می‌دهد به رغم مشکلات و سختی‌های بسیار، روند کلی کشور در عرصه داخلی و بیرونی روندی مثبت و قابل توجه بوده است که با تکیه بر داشته‌ها و دستاوردها و تجربیات این یک ساله، می‌توان سال ۱۳۹۸ را سالی مهم در حل مشکلات در عرصه‌های داخلی و خارجی و البته تقویت و زمینه‌سازی برای دستاوردهای بزرگ و زیربنایی دانست. ** حقوق کارگران به گزارش خبرگزاری تسنیم، نمایندگان کارگری، کارفرمایی و دولت در دویست و هشتاد و دومین جلسه شورای عالی کار بعد از نشستی چندساعته که از عصر ۲۷ اسفند ماه ۹۷ آغاز شد، تصمیم به افزایش حداقل دستمزد کارگران از یک‌میلیون و ۱۱۴هزار تومان سال گذشته به یک‌میلیون و ۵۱۶هزار و ۱۰۰ تومان در سال ۹۸ گرفتند. ** مرگ برخی از چهرها در سال ۹۷ تارنمای مشرق نیوز از ‘دریغ‌های سال ۱۳۹۷ ‘ نوشت: از بهار سال ۹۷ در بین هنرمندان، فرهیختگان و سیاسیون، بسیاری از چهره‌های برجسته کشور را از دست دادیم؛ کسانی که جای هر کدام از آنها به‌نوعی خالی است و گاهی خلأ حضورشان را نمی‌توان با هیچ چیز پَر کرد. •گروه نشریات خبری ایرنا