آیا گرمتر شدن هوا باعث فروکش کردن شیوع کرونا می‌شود؟

دانشمندان آمریکایی و چینی درباره اینکه شیوع ویروس کرونا- مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا- با افزایش دمای هوا و تغییر فصل فروکش کند و محو شود، ابراز تردید می‌کنند.

به گزارش از وب‌ام‌دی کارشناسان در آکادمی ملی علوم آمریکا در این باره می‌گویند: «با توجه به اینکه کشورهایی مانند ایران و استرالیا که آب‌وهواهای گرمتری دارند گسترش سریع ویروس جدید کرونا را تجربه می‌کنند، کاهش موارد بیماری با افزایش رطوبت یا درجه حرارت در کشورهای دیگر را نباید فرض گرفت.»

یک بررسی جدید هم در فاصله اوائل ژانویه و اوائل مارس در ۲۲۴ شهر در سراسر چین که شیوع محلی (آندمیک) ویروس کرونا را داشتند، نیز نظر این کارشناسان را تایید می‌کند. این بررسی نشان داد ظاهرا سرایت ویروس کرونا با نوسان در دما و رطوبت روزانه تغییری نمی‌کند.

این پژوهشگران به سرپرستی یه یائو از دانشگاه فودان در شانگهای می‌گویند: «بررسی ما از این فرضیه که دمای بالا یا میزان بالای پرتوهای ماورای بنفش (نور خورشید) بتواند سرایت کووید-۱۹ را کاهش دهد، حمایت نمی‌کند. ممکن است هنوز زود باشد تا بر آب‌وهوای گرمتر به عنوان عاملی برای کنترل کووید-۱۹ حساب کرد.»

با این وجود دلایلی برای امیدواری هم وجود دارد. همانطور که پژوهشگران چینی هم گفته‌اند، مدت‌ها است که معلوم شده است عفونت‌های تنفسی در فصل‌های سرد سال شایع‌تر می‌شوند. دلایل دقیق این وضعیت روشن نیست، اما پژوهشگران چینی می‌گویند عوامل متعددی ممکن است در این تغییر فصلی نقش داشته باشند.

تابستان‌ با روزهای آفتابی بیشتر می‌تواند باعث افزایش میزان تولید ویتامین دی در پوست شود و ویتامین دی ممکن است باعث تقویت دستگاه ایمنی بدن شود. همچنین می‌دانیم که پرتوهای ماورای بنفش به کشته شدن ویروس‌هایی مانند ویروس‌های آنفلوانزا و سرماخوردگی کمک می‌کنند. همچنین به گفته پژوهشگران چینی در اکثر کشورها در تابستان‌ها بچه‌ها به مدرس نمی‌روند و این امر می‌تواند میزان سرایت ویروس‌های تنفسی را کمتر کند.

اما آیا ویروس جدید کرونا نیز از این لحاظ شبیه ویروس‌های آنفلوانزا و سرماخوردگی است؟

کارشناسان آکادمی علوم آمریکا می‌گویند: «بررسی‌های تجربی رابطه‌ای میان دمای بالا و رطوبت و کاهش فعال ماندن ویروس کووید-۱۹ را در آزمایشگاه نشان می‌دهد.» اما این کارشناسان تاکید می‌کنند که عوامل بسیار دیگری در انتشار ویروس‌های جدید کرونا موثرند.

پژوهشگران چینی برای بررسی عمیق‌تر این موضوع آنالیز پیچیده‌ای از انتشار ویروس جدید کرونا در سراسر چین از جمله در ایالت هوبی – کانون شروع پاندمی کووید-۱۹- انجام دادند. آنان داده‌های همه‌گیری‌شناختی را با نوسان‌های روزانه در دما و میزان نور خورشید و نیز تغییرات رطوبت مقایسه کردند.

این پژوهشگران که نتایج کارشان را در ۹ آوریل در مقاله‌ای در«ژورنال تنفسی اروپا» منتشر کرده‌اند، دریافتند که پس از تعدیل تاثیر رطوبت و میزان پرتوهای ماورای بنفش، «توانایی انتشار کووید-۱۹ با افزایش دما تغییری نمی‌کند.» همچنین پس از تعدیل تاثیر دما و رطوبت، میزان پرتوهای ماورای بنفش نیز بر میزان‌های سرایت تاثیری نداشت.

این پژوهشگران اشاره می‌کنند که این الگوها مشابه الگویی است که در یک شیوع دیگر مربوط به ویروس کرونا، انتشار ویروس عامل «نشانگان تنفسی خاورمیانه» (مرس) دیده شده بود. در آن شیوعِ هم، ویروس کرونای عامل بیماری حتی در دماهای شبه‌جزیره عربستان که تا ۴۵ درجه سلسیوس می‌رسد، انتشار یافته بود.

البته پژوهشگران چینی می‌گویند بررسی آنها حرف آخر در این مورد نیست و «یقینا انجام بررسی‌های بیشتری با دورهای پیگیری طولانی‌تر و طیف گسترده‌تر دما ضروری است.»

دانشمندان آکادمی ملی علوم آمریکا با این نظر موافقند و می‌نویسند:‌ «بررسی‌های بیشتر در حالی که پاندمی در حال گسترش است لازم است انجام شود تا تاثیر آب‌وهوا بر سرایت این ویروس روشن‌تر شود.»

آنان می‌افزایند:‌«گرچه شواهدی وجود دارد که ممکن است کارایی سرایت ویروس کووید-۱۹ در محیط‌های با دما و رطوبت بالاتر کاهش یابد، با توجه به اینکه جمعیت جهان در برابر این ویروس مصونیت ندارند، این کاهش کارایی سرایت ویروس ممکن است باعث کاهش قابل توجه در انتشار بیماری نشود، مرگ اینکه همزمان مداخلات عمده بهداشت عمومی انجام شود.»

کارشناسان می‌گویند عوامل دیگر به جز رسیدن تابستان ممکن است در نهایت پاندمی کووید-۱۹ را پایان بخشد، از جمله یافته شدن درمانی موثر یا ساخت واکسن یا اقدامات فاصله‌گیری اجتماعی در کشورها که سرایت ویروس را کاهش می‌دهند.

• اپیدمی کرونا چگونه پایان خواهد یافت؟
• آیا با گرم‌تر شدن هوا ویروس کرونا ناپدید خواهد شد؟