 پاسخ متقابل ایران به خروج آمریکا از برجام؛ ۱۸ اردیبهشت رسما اعلام می‌شود

برنامه‌های مرحله‌ای ایران برای انجام اقدامات متقابل در برابر خروج آمریکا از برجام چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت اعلام خواهد شد. برنامه‌های پیش‌بینی شده در چارچوب بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام بوده و فعلاً موضوع خروج از برجام مطرح نیست.

برجام به گزارش ایسنا، کاهش جزئی و کلی برخی تعهدات ایران و آغاز بخشی از فعالیت‌های هسته‌ای که انجام آن در چارچوب برجام متوقف شده بود، اولین گام ایران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و همچنین بدعهدی کشورهای اروپایی در اجرای تعهداتشان است. راه برای دیپلماسی باز است و اقدامات مرحله‌ای ایران فرصت مجددی است به دیپلماسی و طرف‌های مقابل که مسیر اشتباه یکجانبه گرایی را تصحیح کنند و به نقطه گذشته و عمل به تمام مفاد برجام برگردند. هم‌چنین مقامات اتحادیه اروپا که در یک سال گذشته تنها به ارائه وعده‌های اجرا نشده اکتفا کرده‌اند به صورت غیر رسمی در جریان این تصمیم قرار گرفته‌اند. بنابر پیگیری خبرنگار ایسنا از منابع مطلع احتمالاً رئیس جمهور این خبر را روز چهارشنبه به صورت رسمی اعلام خواهد کرد. به گزارش ایسنا، طبق بند ۲۶ برجام، در صورت عدم پایبندی طرف مقابل به تعهدات، ایران حق دارد اجرای تعهدات خود را به شکل کلی یا جزئی متوقف کند. بند ۲۶- اتحادیه اروپایی فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش بینی شده در برجام، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم‌هایی که اجرای آنها را وفق این سند لغو کرده است، خودداری می‌کند. هیچ گونه تحریم جدید هسته‌ای شورای امنیت و هیچ گونه تحریم جدید هسته‌ای اتحادیه اروپایی یا اقدامات محدودیت ساز وجود نخواهد داشت. ایالات متحده، با حسن نیت، نهایت تلاش خود را برای دوام برجام و پیشگیری از ایجاد تداخل در تحقق متمتع شدن ایران از لغو تحریم‌های مشخص شده در پیوست ۲ به عمل خواهد آورد. دولت ایالات متحده فارغ از فرآیند حل و فصل اختلافات پیش بینی شده در این برجا، در چارچوب نقش مشخص رئیس جمهور و کنگره، از بازگرداندن یا تحمیل مجدد تحریم‌های مشخص شده در پیوست ۲ که اعمال آنها را وفق این برجام متوقف کرده است، خودداری می‌کند. دولت ایالات متحده، در چارچوب نقش مشخص رئیس جمهور و کنگره، از اعمال تحریم‌های جدید مرتبط با برنامه هسته‌ای خودداری خواهد کرد. ایران اعلام کرده است که تحمیل یا بازگرداندن تحریم‌های مشخص شده در پیوست دو یا وضع تحریم‌های جدید هسته‌ای را به منزله مبنایی برای توقف کلی یا جزئی اجرای تعهدات خود وفق این برجام، تلقی خواهد کرد. بر اساس بند ۳۶ اگر موضوع اختلافی با طی مراحل این بند فیصله نیافت شاکی می‌تواند این امر را به عنوان مبنای توقف کلی و یا جزئی اجرای تعهدات اش وفق برجام قلمداد کرده و یا به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ کند که معتقد است موضوع مصداق “عدم پایبندی اساسی” بشمار می‌آید. بند ۳۶ – چنانچه ایران معتقد باشد که هر یک یا کلیه اعضای گروه ۱ + ۵ تعهدات خود را طبق این برجام رعایت ننموده‌اند، ایران می‌تواند موضوع را به منظور حل و فصل به کمیسیون مشترک ارجاع نماید؛ به همین ترتیب، چنانچه هر یک از اعضای گروه ۱ + ۵ معتقد باشد که ایران تعهدات خود را طبق برجام رعایت نکرده است، هر یک از دولت‌های گروه ۱ + ۵ می‌تواند اقدام مشابه به عمل آورند. کمیسیون مشترک ۱۵ روز زمان خواهد داشت تا موضوع را فیصله دهد، مگر اینکه این زمان با اجماع تمدید شود. متعاقب بررسی کمیسیون مشترک، چنانچه هر عضو معتقد باشد که موضوع پایبندی فیصله نیافته است، می‌تواند موضوع را به وزیران امور خارجه ارجاع دهد. وزیران ۱۵ روز وقت خواهند داشت تا موضوع را فیصله دهند، مگر اینکه این زمان با اجماع تمدید شود. پس از بررسی کمیسیون مشترک، به موازات یا به جای بررسی در سطح وزیران، عضو شاکی یا عضوی که اجرای تکالیفش زیر سوال بوده است می‌تواند درخواست نماید که موضوع توسط یک هیأت مشورتی که متشکل از سه عضو خواهد بود (یکی از سوی هر یک از طرف‌های درگیر در اختلاف و طرف سوم مستقل) بررسی شود. هیأت مشورتی می‌بایست نظریه غیر الزام آوری را در خصوص موضوع پایبندی ظرف ۱۵ روز ارائه نماید. چنانچه، متعاقب این فرایند ۳۰ روزه موضوع فیصله نیابد، کمیسیون مشترک در کمتر از ۵ روز نظریه هیأت مشورتی را با هدف فیصله موضوع بررسی خواهد کرد. چنانچه موضوع کماکان به نحوی مورد رضایت طرف شاکی فیصله نیافته باشد، و چنانچه طرف شاکی معتقد باشد که موضوع، مصداق “عدم پایبندی اساسی” است، آنگاه بر اساس مندرجات برنامه جامع اقدام مشترک صفحه ١٨، طرف می‌تواند موضوع فیصله نیافته را به عنوان مبنای توقف کلی و یا جزئی اجرای تعهدات اش وفق برجام قلمداد کرده و یا به شورای امنیت سازمان ملل متحد ابلاغ کند که معتقد است موضوع مصداق “عدم پایبندی اساسی” بشمار می‌آید. چهارشنبه ۱۸ اردیبهشت (۸ می)، سالگرد خروج آمریکا از برجام است